domingo, 14 de dezembro de 2008

topónimos terminados em -obre

são topónimos pré-latinos cuja terminação, pelo menos, é celta. indica que o local foi um castro ou povoado fortificado (-briga).
no território da Fala, os topónimos em -obre são praticamente exclusivos da Galiza, sobretudo da área das Rias de Betanços, Ares e Ferrol, onde se falou um mesmo dialeto comum de uma língua celta. assim se explica a concentração da terminação -obre numa área geográfica relativamente pequena, entre uma série de alternativas em -abre, -bra, -bre, -ebre, -ibre, -obra, -ubre e formas metatésicas, que ocorrem em toda a área peninsular da Fala.


Alcolobre - ver "Calhobre". híbrido: árab. "Al"+ célt. "Colobre".

Ançobre (Gz.) - graf. altern: Anzobre. significa "Castro ou Monte da Curva(tura)", "Castro Curvo", "Moncorvo" (?)

Anhobre (Gz.) - graf. altern: Añobre
Baiobre (Gz.) - ver Comentº de Pablo
Banhobre (Gz.) - graf. altern: Bañobre

Baralhobre (Gz.) - graf. altern: Barallobre. significa "Castro ou Monte da Paliçada"

Caiobre (Gz.) -
Calhobre (Gz.) - graf. altern: Callobre

Cançobre (Gz.) - graf. altern: Canzobre. significa "Castro das Cem [casas?]"

Cezobre (Gz.) - significa "Castro do Bosque"
Cilhobre (Gz.) - graf. altern: Cillobre. ver Comentº de Pablo
Ciobre (Gz.) - ver Comentº de Pablo. significa "Castro Bom"
Fiobre (Gz,) - significa "Castro do Mato"
Ijobre (Gz.) - graf. altern: Ixobre.
Ilhobre (Gz.) - graf. altern: Illobre
Inhobre (Gz.) - graf. altern: Iñobre. ver Comentº de Pablo
Jobre (Gz.) - graf. altern: O Xobre.
Lajobre (Gz.) - graf. altern: Laxobre. ver Comentº de Pablo. "castro das lajes"?
Landobre (Gz.) -
Maiobre (Gz.) - significa "Castro Mor" ou "Montemor"
Pantinhobre (Gz.) - graf. altern: Pantiñobre. ver Comentº de Pablo
Peçobre (Gz.) - graf. altern: Pezobre
Ranhobre (Gz.) - graf. altern: Rañobre. significa "Monte Calvo"
Sansobre (Gz.) -
Silhobre (Gz.) - graf. altern: Sillobre. significa "Castro do [rio] Sil"
Talhobre (Gz.) - graf. altern: Tallobre. ver Comentº de Pablo

há quem veja nestes topónimos uma etimologia linguística do ramo etrusco, em que a terminação teria um significado idêntico: "monte". pelo que, seja como for, é de "monte" que se trata.

5 comentários:

Anônimo disse...

Algúns máis na Galiza:
Laxobre (Arteixo), Baiobre e Pantiñobre (Arzúa), Cillobre (Touro, Culleredo, Laracha e Fene, este último como Sillobre), Ciobre (Narón), Tallobre (Negueira de Muñiz), Iñobre (Rianxo) e Baiobre (Touro).

josé cunha-oliveira disse...

obrigado pola achega.
eu sei que são cerca de 40. agora, coa sua colaboração já fico mais perto.

B. Gomes disse...

A ribeira de Cobres (Castro Verde) não poderá também ser incluída neste grupo? Por vezes a terminação -briga pode ser -bris ou -brix, julgo eu.

Abraço e Bom Natal

Belmiro

B. Gomes disse...

Olá Viajante - terá passado despercebido o meu comentário? Bom Ano

Belmiro

josé cunha-oliveira disse...

não, o seu comentário não passou despercebido. simplesmente,não tenho, de momento, uma resposta exata para lhe dar. a dificuldade reside em Cobres ser um hidrónimo. só faria algum sentido se "ribeira de Cobres" devesse o seu nome ao facto de passar ou nascer numa povoação (alta e fortificada) chamada "Cobres". e não penso que seja o caso.
mais certo é que o hidrónimo cobres se deva ou à presença do minério "cobre" (coisa nada estranha no Alentejo)ou à abundância de "cobras". não sei dizer mais do que isto.
um excelente 2009 e seguintes.